Seksualiteit

Aseksualiteit: de vierde geaardheid

geschreven door 1 december 2020
vlag aseksualiteit

Voor de meesten onder ons is seks de normaalste zaak van de wereld. Maar stel je eens voor dat je geen enkele seksuele aantrekkingskracht tot iemand anders voelt. Voor 1% van de bevolking is dit realiteit. Hoe werkt aseksualiteit nou precies? Kunnen aseksuelen wel op een andere manier seksuele opwinding en romantische aantrekkingskracht ervaren?

In Nederland zijn er inmiddels vier seksuele categorieën bekend: lesbisch, homo-, bi- en heteroseksueel. Toch is er nog een seksuele categorie die relatief onbekend is en waarop vaak een taboe rust: aseksualiteit. Aseksualiteit wordt gedefinieerd als het gebrek aan seksuele aantrekkingskracht en/of seksueel verlangen. Een aseksueel persoon voelt zich namelijk niet tot nauwelijks seksueel aangetrokken tot anderen. Sommigen spreken zelfs over een gebrek aan seksuele geaardheid. Aseksualiteit is aangeboren of in elk geval diepgeworteld. Hierdoor is het juist vergelijkbaar met een seksuele voorkeur of geaardheid.

Misvattingen

Doordat aseksualiteit niet erg bekend is, bestaan er veel misvattingen. Ten eerste is aseksualiteit niet hetzelfde als vrijwillige en bewuste vormen van seksuele onthouding. Het is dus iets anders dan celibatair leven of platonisch liefhebben. Dit zijn namelijk bewuste keuzes. Aseksualiteit zien we niet zozeer als vrije keuze, maar als geaardheid. Ten tweede verschilt aseksualiteit van gedwongen afzien van seks als gevolg van een ziekte of andere seksuele problematiek (bijvoorbeeld bij frigiditeit, impotentie of vaginisme). Deze problemen komen ook bij seksuele mensen voor en zijn vaak te behandelen. Bij aseksualiteit is behandelen niet aan de orde omdat het geaardheid betreft, net als hetero-, homo-, of biseksualiteit. Aseksualiteit wordt vaak onterecht omschreven als een gebrek aan seksuele lustgevoelens. Zin in seks staat los van seksuele oriëntatie. Iemand zonder seksuele lustgevoelens heeft helemaal geen seksuele gevoelens. Een aseksueel persoon kan deze wel hebben; zij/hij ervaart alleen geen seksueel verlangen naar een ánder.

Romantische relaties

Hoewel aseksuelen nauwelijks of geen seksuele aantrekking ervaren naar anderen, hebben sommigen wel degelijk behoefte aan romantische relaties. Deze aseksuelen ervaren dus een romántische aantrekkingskracht. Aseksualiteit wordt daarom gecategoriseerd in romantisch en aromantisch. Toch spelen seks en andere vormen van intimiteit een minder belangrijke rol vergeleken met relaties van seksuele personen.

In een relatie tussen aseksuelen zal meestal geen seks plaatsvinden. Dit kan leiden tot vragen over de toegevoegde waarde van de relatie. Hoe maak je onderscheid tussen vriendschap en een romantische relatie? Dat gaat best eenvoudig: aseksuelen bepalen net als seksuele personen het verschil tussen vriendschap en romantiek op basis van intimiteit. Intimiteit in relaties bestaat uit veel meer dan het wel of niet hebben van seks; bijvoorbeeld knuffelen of zoenen. De meeste aseksuelen hebben wel een persoonlijke grens welk niveau van intimiteit ze willen in hun relatie. Door goede communicatie tussen de partners wordt hierin een weg gevonden.

Types aseksualiteit

Zoals niet ieder mens hetzelfde is, zo is ook niet ieder aseksueel persoon hetzelfde. Binnen aseksualiteit worden vier types aseksualiteit van elkaar onderscheiden. Dit wordt gedaan op basis van de mate van seksuele opwinding en romantische aantrekkingskracht:

  1. Ervaring van libido (seksuele opwinding), zonder dat er romantische aantrekkingskracht wordt ervaren.
  2. Sprake van romantische aantrekkingskracht, maar geen libido.
  3. Zowel de ervaring van libido, als romantische aantrekkingskracht, maar geen verband leggen tussen beide.
  4. Ervaring van libido, noch romantische aantrekkingskracht.

AVEN-DriehoekDe bovenkant van deze driehoek staat voor de schaal van Alfred Kinsey. Het linkerpunt staat voor heteroseksualiteit en het rechterpunt voor homoseksualiteit. De onderste punt staat dan voor aseksualiteit. Het geleidelijke verloop van wit naar zwart symboliseert het ‘grijze gebied’ dat tussen seksualiteit en aseksualiteit bestaat.

Grijs gebied

Ook het begrip ‘aseksualiteit’ is niet alomvattend. Er is nog een groot grijs gebied. Er zijn mensen die zichzelf niet identificeren als aseksueel, maar wel weinig seksuele aantrekkingskracht ervaren. Dan spreek je over halfseksuelen of demiseksuelen. Dit zijn personen die zich bevinden tussen de categorieën seksueel en aseksueel. Zij voelen zich over het algemeen niet aangetrokken tot óf man óf vrouw. Zij ervaren pas seksuele opwinding op het moment dat er een sterke emotionele connectie met een ander ontstaat.

Daarnaast heb je binnen aseksualiteit ook nog de categorie ‘grijze A’. Hierbinnen vallen de mensen die zichzelf niet herkennen in één van de vier eerder omschreven types. De volgende opvattingen kunnen van toepassing zijn op personen die vallen onder de zogeheten grijze A:

  • Doorgaans ervaren zij geen seksuele aantrekkingskracht.
  • Soms ervaren zij wel seksuele aantrekkingskracht, maar zij hebben een laag libido.
  • Technisch gezien zijn ze seksueel, maar zij zien dit niet als een belangrijk deel van hun leven. Zij identificeren zich met de gebruikelijke seksuele cultuur.
  • Zij ervaren zowel seksuele aantrekkingskracht, als geslachtsdrift. Toch ervaren zij dit niet in een dergelijke mate dat ze er ook daadwerkelijk iets mee willen doen.
  • Zij zijn functioneel aseksueel en ervaren seksuele gevoelens waar ze niets mee doen.
  • Mensen die wel kunnen genieten van seks en er ook behoefte aan kunnen hebben, maar slechts onder zeer beperkte en specifieke omstandigheden.
  • Mensen die sommige delen van seksualiteit ervaren, maar niet alle.

Voor meer informatie kun je terecht bij AVEN: de grootste gemeenschap voor aseksuelen.

Hoofdafbeelding is de vlag van seksualiteit bron: http://du.asexuality.org

Wellicht ook interessant voor jou:

Geef jouw reactie

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.